Współpraca UE - Afryka

20 maja 2022 r. odbyło się posiedzenia Rady do Spraw Zagranicznych (konfiguracja ds. rozwoju), która przeprowadziła dyskusję na temat zarysowującego się globalnego kryzysu w dziedzinie bezpieczeństwa żywnościowego. Kryzys został wywołany przez niesprowokowaną i nieuzasadnioną agresję wojskową Rosji na Ukrainę. Rada rozmawiała też o wielostronnej reakcji na ten kryzys i przyjęła konkluzje ws. odnowionego partnerstwa UE z krajami najsłabiej rozwiniętym oraz w sprawie sprawozdania z 2021 r. z wdrażania instrumentów działań zewnętrznych Unii Europejskiej w 2020 r.

Rada przyjęła w dniu 21 kwietnia 2022 r. decyzję ustanawiającą w ramach Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju środek pomocy o wartości 600 mln EUR na rzecz wsparcia Unii Afrykańskiej. UE potwierdza swoje zdecydowane zaangażowanie na rzecz partnerstwa z Unią Afrykańską oraz na rzecz współpracy w dziedzinie pokoju i bezpieczeństwa.

31 marca 2022 r., w wyniku 6. szczytu Unia Europejska-Unia Afrykańska, Komisja Europejska ogłosiła priorytety partnerstwa z państwami Afryki: Nigrem, Wybrzeżem Kości Słoniowej oraz Ghaną. Partnerstwo o wartości 300 mln euro z Nigrem koncentruje się na wzroście gospodarczym, edukacji i bezpieczeństwie żywnościowym. Wybrzeże Kości Słoniowej uruchomiło projekty o wartości 58 mln euro, których celem jest głównie wspieranie edukacji oraz "zrównoważonego i cyfrowego wzrostu" w sektorze kakao. Ghana otrzyma z kolei 44,7 mln euro na wzmocnienie infrastruktury wodnej.

24 marca 2022 r. Komisja Europejska ogłosiła wzmocnienie partnerstwa z WHO w celu zapewnienia dostępu do leków i technologii medycznych w Afryce Subsaharyjskiej. Wkład finansowy w wysokości 24,5 mln euro wesprze transfer technologii, aby pomóc w lokalnej produkcji szczepionek, zwiększyć popyt i wzmocnić regulacje dotyczące leków.

Przywódcy państw i rządów państw członkowskich Unii Afrykańskiej (UA) i Unii Europejskiej (UE) spotkali się na 6. szczycie Unia Europejska – Unia Afrykańska w Brukseli 17–18 lutego 2022 r. Przywódcy UE i UA uzgodnili podczas szczytu wspólną wizję odnowionego partnerstwa, którego głównymi celami są solidarność, bezpieczeństwo, pokój oraz trwały rozwój gospodarczy i dobrobyt dla obywateli obu Unii dzisiaj i w przyszłości, a także zbliżanie ludzi, regionów i organizacji.

29 października 2021 r. Komisja Europejska opublikowała sprawozdanie na temat operacji humanitarnych UE w 2020 roku. Kwota ponad 2 mld EUR umożliwiła wsparcie ponad 80 krajów na całym świecie, a w odpowiedzi na pandemię wyasygnowano pomoc humanitarną w wysokości 450 mln euro.

W dniach 25-26 października 2021 r. w Kigali ministrowie spraw zagranicznych UE i Unii Afrykańskiej uzgodnili ściślejszą współpracę między dwoma regionami w celu zapewnienia sprawiedliwego dostępu do szczepionek przeciwko COVID-19. Rozmawiali także o znaczeniu dostępu do oraz o inwestycjach w zrównoważony przemysł. UE potwierdziła chęć utrzymania dialogu na rzecz poprawy demokracji i sposobu rządzenia w Afryce

Szczyt Afryka–Francja odbył się w Montpellier 8 października 2021 r. po raz pierwszy bez udziału afrykańskich głów państw, ale z udziałem przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego. Podczas rozmowy z młodzieżą z Francji i Afryki prezydent Francji Emmanuel Macron zapowiedział m.in. utworzenie funduszu w wysokości 30 mln euro na wspieranie demokracji na kolejne 3 lata oraz utworzenie Domu Światów Afrykańskich i Diaspory. 

Ministrowie spraw zagranicznych G20, którzy spotkali się 29 czerwca 2021 r. w Materze, dyskutowali na temat globalnego zarządzania i zrównoważonego rozwoju kontynentu afrykańskiego. Wezwali społeczność międzynarodową do "budowania inkluzywnych i odpornych łańcuchów żywnościowych oraz do zapewnienia wszystkim odpowiedniego żywienia", zgodnie z celem "Zero Głodu" wyznaczonym na 2030 r., a także do osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r. 

18 maja 2021 r. prezydent Francji Emmanuel Macron był gospodarzem paryskiego szczytu poświęconego finansowaniu afrykańskich gospodarek, na którym zgromadziło się około 30 afrykańskich, europejskich i międzynarodowych przywódców, aby omówić konsekwencje kryzysu zdrowotnego i gospodarczego w Afryce. MFW oraz Bank Światowy zaoferowały pomoc w sfinansowaniu celu, jakim jest zaszczepienie 40% ludności Afryki.

15 kwietnia 2021 r. Unia Europejska i Organizacja Państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku (OACPS, wcześniej AKP) zakończyły negocjacje w sprawie nowej umowy o partnerstwie, która zastąpi umowę z Kotonu. Porozumienie określa ramy współpracy gospodarczej, sektorowej oraz politycznej na następne 20 lat. Obie strony umowy zwiększają dzięki niej swoje zaangażowanie na rzecz ochrony pokoju i bezpieczeństwa, praw człowieka, demokracji i zarządzania. 

25 marca 2021 r. eurodeputowani przyjęli strategię nowego partnerstwa z Afryką, którego celem jest wzmocnienie autonomii tego kontynentu. Strategia ta nadaje priorytet edukacji, systemom opieki zdrowotnej oraz równości płci. Współpraca obejmuje również zieloną transformację, transformację cyfrową, zrównoważone zatrudnienie, dobre rządy i migrację. 

Unia Europejska stworzyła nowy Instrument Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej z budżetem na kwotę 79,5 mld euro w latach 2021-2027. W Afryce pomoc powinna być w większym stopniu nakierowana na rolnictwo oraz edukację, zwłaszcza młodzieży, które warunkuje przyszły rozwój. Może również wspierać uprzemysłowienie, wzmacniać badania, wspomagać społeczności lokalne zaangażowane w międzynarodowe działania w zakresie współpracy, a także obejmować wydatki wojskowe.

Negocjatorzy ze strony UE i OACPS osiągnęli porozumienie polityczne w sprawie tekstu nowej umowy o partnerstwie, która zastąpi w 2021 r. umowę z Kotonu. Umowa ta będzie obejmować wiele dziedzin, począwszy od zrównoważonego rozwoju i wzrostu, po prawa człowieka oraz pokój i bezpieczeństwo, i będzie miała na celu wzmocnienie pozycji każdego regionu. Wyznaczy ona nowe ramy prawne na najbliższych 20 lat, na których opierać się współpraca, stosunki polityczne oraz gospodarcze między Unią a 79 członkami OACPS.

30 listopada 2020 r. przewodniczący Rady Europejskiej Charles Michel rozmawiał z szefami państw i rządów G5 Sahelu (Mauretanii, Mali, Burkina Faso, Nigru i Czadu) oraz sekretarzami generalnymi ONZ i Unii Afrykańskiej na temat wspólnej walki z terroryzmem, wzmacniania zdolności w zakresie bezpieczeństwa i obrony na Sahelu, na temat przywrócenia obecności państwa i usług publicznych na wyzwolonych obszarach oraz zwiększenia starań na rzecz rozwoju.

Podczas wirtualnego spotkania, które odbyło się 20 października 2020 r., zorganizowanego przez Danię, Niemcy, Unię Europejską oraz ONZ, zapadła decyzja o zwiększeniu pomocy humanitarnej w Środkowym Sahelu. Rządy 24 państw wraz z darczyńcami instytucjonalnymi przeznaczą na ten cel ponad 1,7 mld USD. Pomoc zostanie przeznaczona na żywność, usługi zdrowotne, wodę i urządzenia sanitarne, edukację, a także ochronę i wsparcie ofiar przemocy.

17 września 2020 r. przyjęto rezolucję w sprawie współpracy między Unią Europejską i Afryką w zakresie bezpieczeństwa w regionie Sahelu, Afryki Zachodniej i Rogu Afryki. Europosłowie zwrócili się do Rady o zaaprobowanie utworzenia europejskiego funduszu mającego finansować współpracę wojskową i obronną z krajami trzecimi oraz z organizacjami międzynarodowymi.

Rada stwierdziła, że wspólny komunikat pt. „W kierunku kompleksowej strategii współpracy z Afryką” stanowi podstawę do zapoczątkowania nowego, ambitnego partnerstwa z Afryką. Ściślejsze partnerstwo powinno koncentrować się zwłaszcza na multilateralizmie, pokoju, bezpieczeństwie i stabilności, zrównoważonym i inkluzywnym rozwoju oraz zrównoważonym wzroście gospodarczym.

17 kwietnia 2020 r. Komisja Europejska ogłosiła, że w 2019 r. Unia i jej państwa członkowskie przeznaczyły na oficjalną pomoc rozwojową 75,9 mld euro, z czego 19,8 mld pochodziło bezpośrednio z budżetu UE. Suma ta stanowi 55% oficjalnej pomocy rozwojowej na świecie i czyni z Unii największego światowego darczyńcę.

27 lutego 2020 r., podczas drugiego posiedzenia Komisji Unii Europejskiej i Komisji Unii Afrykańskiej w Addis Abebie, przewodniczący Komisji Unii Afrykańskiej Moussa Faki Mahamat potwierdził "różnice" między Afrykanami i Europejczykami w kwestii międzynarodowego wymiaru sprawiedliwości i praw osób. Jego europejska odpowiedniczka Ursula von der Leyen potwierdziła, że oba kontynenty są "naturalnymi partnerami" i wskazała sektory potencjalnej współpracy, powtarzając, że Afryka jest dla Europy priorytetem.

27 lutego 2020 r., podczas 2. posiedzenia Komisji Unii Europejskiej i Komisji Unii Afrykańskiej w Addis Abebie, przewodniczący Komisji Unii Afrykańskiej Moussa Faki Mahamat potwierdził "różnice" między Afrykanami i Europejczykami w kwestii międzynarodowego wymiaru sprawiedliwości oraz praw osób. Ursula von der Leyen, przewodnicząca Komisji Europejskiej, potwierdziła zaś, że oba kontynenty są "naturalnymi partnerami" i określiła sektory potencjalnej współpracy, powtarzając, że Afryka jest dla Europy priorytetem. 

19 lutego 2020 r. grupa robocza ds. transportu i łączności w Afryce (Task Force on Transport and Connectivity), która gromadzi ekspertów z dwóch kontynentów w ramach Sojuszu Afryka – Europa na rzecz Zrównoważonych Inwestycji i Miejsc Pracy, przedłożyła swój raport końcowy. Raport obejmuje zalecenia dotyczące lotnictwa, bezpieczeństwa drogowego i łączności, takie jak stworzenie jednolitego afrykańskiego rynku transportu lotniczego czy Obserwatorium Bezpieczeństwa Drogowego.

Obradujący 25 listopada 2019 r. ministrowie ds. rozwoju dyskutowali o zbliżającym się Globalnym Forum ds. Uchodźców, które odbędzie się 17–18 grudnia 2019 roku w Genewie. Zostali poinformowani o stanie negocjacji dotyczących przyszłego partnerstwa między UE a państwami Afryki, Karaibów i Pacyfiku (AKP). 

28 września 2019 r. Unia Europejska osiągnęła porozumienie w sprawie przyszłych ram gospodarczych jej stosunków z krajami Afryki, Karaibów i Pacyfiku po 2020 roku. Jest to zakończenie jednego z etapów negocjacji umowy o partnerstwie między Unią Europejską i krajami AKP, która zastąpi umowę z Kotonu.